In Deventer runt Ilona Bouwmeester haar Thuiscrèche Teder. Zij heeft een aparte ruimte bij haar huis, een werkplaats, omgebouwd tot speelruimte, slaapkamer, toilet en keuken voor de kindjes die zij opvangt. Ilona voelt zich heel prettig bij het principe van Thuiscrèche: het heeft de kleinschaligheid van een gastouder, maar de professionaliteit van een kinderopvang. Die professionaliteit uit zich onder andere in de cursussen die de Crècheleidsters volgen en het kindgericht werken. De organisatie van Thuiscrèche stimuleert de Crècheleidsters om te blijven leren. Voor je eigen ontwikkeling, maar ook om de kwaliteit te blijven waarborgen.
Uk & Puk: Op een speelse manier groeien en ontwikkelen
“Toen ik net begonnen was met mijn Thuiscrèche Teder heb ik de ‘Uk & Puk’ cursus gevolgd”, begint Ilona haar verhaal. “Dit is een methode waarmee je opbrengstgericht kunt werken. Vanuit het spelen leren kindjes van 0 tot 4 jaar op een organische manier nieuwe vaardigheden. Zo ontwikkelen ze zich breder en sneller. Het programma sluit goed aan op de belevingswereld van het kindje: actief ontdekken, spelen en groeien. De inhoud is gericht op sociaal-emotionele ontwikkeling, taalontwikkeling, voorbereiding op rekenen, motorische- en zintuiglijke ontwikkeling. Kortom: je leert om kindjes te begeleiden om op een speelse manier te groeien en zich te ontwikkelen.”
Thema’s en vriendje
“Het Uk & Puk programma bestaat uit 10 thema’s. Elk thema biedt 12 activiteiten voor ongeveer 6 weken. Deze zijn op maat ontwikkeld voor baby’s, dreumesen en peuters”, vervolgt Ilona. “Alle thema’s komen uit de directe belevingswereld van jonge kinderen en spelen zich af in het hier en nu. Daar richt je je locatie ook op in en er zijn bijbehorende boekjes, liedjes en opdrachtjes. Doordat je langere tijd een thema vasthoudt, borg je het, het beklijft. Het leuke is dat er ook een pop bij hoort, genaamd Puk. Hij vertelt alles, introduceert het thema. Puk is bij vele Thuiscrèches echt een vriendje in de groep. Maar los van de thema’s betekent hij sociaal ook heel veel. Hij kan bijvoorbeeld ook helpen bij het afscheid nemen van papa of mama. Het mooie is dat veel basisscholen het vervolg op deze ‘Uk & Puk’ methode ook hanteren. Dus daar komen de kindjes Puk weer tegen. Dat geeft een heel veilig gevoel.”
Kijk wat er ontstaat
“Ik ben zeker door de ‘Uk & Puk’ methodiek geïnspireerd, ik zet het ook als tool in, maar het vormt geen rode draad binnen mijn Thuiscrèche. Ik heb er namelijk bewust voor gekozen om een andere pop in te zetten. Dit is een meisje met een donkere huidskleur, genaamd Kimmy. De communicatie tussen de kinderen en pop Kimmy raakt mij. Het is ontroerend, eerlijk en heel erg vermakelijk. Er wordt in haar oor gefluisterd, er wordt haar heel wat toevertrouwd, dus Kimmy brieft me soms wat thema’s door”, vertelt Ilona.
“Een valkuil van de methodiek kan zijn dat je je daar teveel op focust. Terwijl ik het juist heel belangrijk vind dat je inspeelt op dingen waar de kindjes op dat moment mee bezig zijn. Een voorbeeld: onlangs was iedereen ziek. Dan besteed ik daar aandacht aan. Dan leggen we Kimmy in bedje, gaan we samen bedenken waar zij last van kan hebben, mogen de kindjes haar verzorgen, of we spelen een bezoekje aan de dokter na. Zo’n tijdelijk ‘thema’ kun je dan ook afronden na twee weken. Voor mij werkt het goed om bepaalde dingen van de ‘Uk & Puk’ methode toe te passen, ik werk ook zeker met thema’s, maar niet altijd vastomlijnd. Want ik zeg eigenlijk altijd: mijn plan is geen plan, ik wil juist kijken wat er op zo’n dag ontstaat.”
Blijven ontwikkelen
“Vanaf 2023 is de cursus babyspecialist verplicht voor alle medewerkers die met baby’s werken. Dat geldt dus ook voor de crècheleidsters van Thuiscreche. Tijdens een bijeenkomst van Thuiscreche.nl zijn we hier uitvoerig over geïnformeerd. We hebben het dringende advies gekregen om deze cursus te volgen. Natuurlijk moeten we dit wel zelf bekostigen, want als crècheleidster ben je zelfstandig ondernemer. Daarnaast ben je vrij om andere opleidingen of cursussen te volgen. Als jij zelf behoefte hebt om je op een bepaald vlak te ontwikkelen, dan moet je dat vooral doen. Ik volg trainingen voor mijn eigen persoonlijke ontwikkeling, omdat ik mezelf meeneem in mijn werk en de beste versie van mezelf moet zijn vanuit mijn voorbeeldfunctie. Maar ik volg ook trainingen die juist werkstijl gerelateerd zijn of gebaseerd op de ontwikkeling en gedragingen van het kind. Zo doe ik momenteel een rebalance training voor mezelf en heb ik onlangs een cursus wildplukken gevolgd. De cursus babyspecialist en handdrum bespelen volg ik voor de kinderen. Ik overweeg om een cursus baby gebarentaal te gaan volgen, omdat mij dat heel interessant lijkt.”
Bewegend leren
“Wat ik heel prettig vind, is dat Parbedie (= de overkoepelende organisatie van Thuiscreche.nl) hele leuke dingen organiseert voor de Crècheleidsters. Zo hebben we een bijeenkomst gehad bij Heutink om te zien wat er allemaal aan ontwikkelingsmateriaal is. Het stemt mij zo positief dat ze in samenwerking met verschillende basisscholen nu pilots draaien met beweegkrukjes. We zouden de opmerking ‘zit nou eens stil’ namelijk juist achterwege moeten laten. De hersenen van kinderen tot 7 jaar leggen beter verbindingen en ontwikkelen gemakkelijker als het lijf meedoet. Natuurlijk heb ik ook zelf een beweegkrukje aangeschaft voor mijn Thuiscrèche. Daarnaast word ik enthousiast van initiatieven zoals Springlab, waarbij bewegend leren juist de norm moet worden. Uit onderzoek blijkt namelijk dat 80% van de peuters te weinig beweegt. Dat is één van de redenen waarom ik sowieso dagelijks naar buiten ga met de kindjes van mijn Thuiscrèche.”
Zware baan
“Ik heb een achtergrond in de hulpverlening”, vertelt Ilona. “Ik heb met verschillende doelgroepen gewerkt. Tijdens mijn laatste baan werkte ik in de forensische verslavingszorg. Het waren tijden van veel bezuinigingen, waardoor de tijd met cliënten en de manier van werken anders werd ingericht. De manier van werken paste niet bij me, ik was slechts een klein onderdeeltje in een logge organisatie. Ik besefte dat ik geen invloed had op de nieuwe wind die waaide en koos ervoor om te stoppen. Na een half jaar een retraite in eigen huis werd ik nieuwsgierig naar het werken met jonge kinderen. Mede door het ontwikkelingswerk dat ik had gedaan in Afrika en doordat ik op kindjes had gepast van tienermoeders, zodat zij naar school konden. Om te onderzoeken of het werk echt wat voor mij zou zijn, heb ik een paar dagen meegelopen op een kinderdagverblijf. Uiteindelijk ben ik mijn eigen Thuiscrèche gestart. De afgelopen jaren heb ik zoveel geleerd. Ik durf eerlijk te zeggen dat dit mijn zwaarste baan ooit is, want je staat van 7 tot 18 uur echt aan. Je moet dit werk dan ook echt heel leuk vinden, want anders hou je het niet vol.”
Rustige omgeving
“Naar mijn mening horen de allerkleinsten thuis in een rustige omgeving. Uit onderzoek blijkt dat de eerste duizend dagen van het leven van een kindje het belangrijkst zijn, want dan vindt o.a. de hechting plaats. Om die reden zou ik zeker een Thuiscrèche adviseren. Het is kleinschalig, er zijn minder prikkels. Maar ik vind het essentieel om altijd te nuanceren, want er zijn ook kinderdagverblijven die kleinschalig zijn. En daarnaast zijn er zoveel verschillende ouders en verschillende kinderen. Iedereen heeft andere redenen voor bepaalde keuzes. Je moet vooral doen wat jij belangrijk vindt en waar jij jezelf prettig bij voelt.”
Veel extra’s aanbieden
“Ook al vind ik het aanbrengen van nuances heel belangrijk, ik wil wel benadrukken dat ik heel trots ben op mijn Thuiscrèche Teder. Ik heb een bolderkar, daarmee loop ik met gemak zes kilometer samen met de kindjes. Dan gaan we naar het blotevoetenpad, landgoed Gaia, het bos een molen of de schaapskudde. Zo nu en dan gaan we met het pontje. Of we kopen iets lekkers op de markt. We eten trouwens biologisch en veel plantaardig. Ik vind het heel leuk om de kindjes wat extra’s aan te bieden. Soms nodig ik Velans uit om yoga te geven, maar ik huur ook wel eens een muzikant in. We gaan wel eens erop uit om een pannenkoek te eten en als er kermis is dan brengen we daar een bezoekje aan. Onlangs heb ik een vlinderpakket aangeschaft, zodat de kindjes kunnen zien hoe uit de eitjes rupsjes groeien om vervolgens mooie vlinders te worden. Ik speur vaak naar boekjes – liefst van Deventer auteurs – die deze activiteiten of thema’s ondersteunen. Dat financier ik zelf, maar ik geniet ervan om de kindjes dit soort dingen te kunnen meegeven en laten ervaren.”
Veilig en geliefd voelen
“We hebben met alle Crècheleidsters een appgroep. Dus naast de bijeenkomsten die worden georganiseerd door Thuiscreche.nl houden we elkaar ook zelf op de hoogte van leuke dingen en ontwikkelingen. Zo doen we met drie Thuiscrèches uit Deventer (Teder, OpPad, en Tanja) in juni 2022 met alle kindjes mee aan een modderdag. Daar kijken we zo naar uit!”, vertelt Ilona enthousiast.
“Ik denk dat wij ons als Thuiscrèche onderscheiden doordat wij onszelf blijven ontwikkelen. Naast de opleidingen en cursussen die ik volg, heb ik bijvoorbeeld een abonnement op de twee educatieve bladen: Vroeg en Kiddo. Ik vind het belangrijk om mijn kennis continu bij te spijkeren. Al zeg ik er eerlijk bij dat ik het meest over het werken met kinderen heb geleerd sinds ik mijn eigen Thuiscrèche run. En daarnaast is het voor een kindje altijd het belangrijkst dat hij/zij zich veilig en geliefd voelt, want dan pas lukt het een kindje om te leren.”
